Kuantum fiziği veya kuantum mekaniği evreni “miktarlar” üzerinde açıklayan bir bilimdir. Buna nicem veya dalga mekaniği de denir. Kuanta, “miktar” demektir. Latince kökenli bu kelimenin orijinali  kuantus, yani “ne büyüklükte ne kadar” anlamındadır. Dolayısıyla kuantum fiziği evrendeki her şeyin miktarını ve bu miktarların birbiriyle olan ilişki ve davranışını inceleyen bir bilimdir. Evrendeki her şey; uzay, zaman, madde ve enerjiden ibarettir.  Bu dört ana varlığın niceliği, niteliği ve birbiriyle olan ilişkisi ise bilginin elde edilmesini sağlamaktadır.

         Kuantum fiziğini klasik fizikten ayıran en temel felsefe kesinlik ve olasılıktır. Klasik fiziğe göre bir sonuç için bütün şartlar uygun olduğunda o sonucun oluşması kaçınılmazdır. Yine bu şartlar oluşmamışsa o sonucun oluşması imkansızdır.  Kuantum fiziğine göre ise evrenin işleyişinde zorunluluk ve imkansızlık diye bir bariyer bulunmamaktadır. Bizim en imkansız diye bildiğimiz sonuçlar da olasıdır, ancak olasılığı düşük veya yüksek sonuçlar vardır. Bizim tamamen imkansız diye bildiğimiz bir sonuç eğer yüksek bir olasılığa denk gelmişse yüksek bir olasılıkla o sonuç gerçekleşecektir. Hayatımızda olağan dışı olaylara şahit olmayışımızın nedeni bunların imkansız olmasından değil olasılığı düşük olmasındandır. Klasik fiziğe göre bir sehpanın kendi kendine yürümesi, Newton’un birinci hareket yasasına aykırı olduğundan bunun gerçekleşmesi imkansızdır. Bu hareket yasasına göre bir cisme bir dış kuvvet etki etmedikçe o cisim mevcut durumunu korur. Aslında katrilyonlarca yıl yaşasak da bu yasanın bir defa dahi hata verdiğine şahit olmayız. Fakat kuantum fiziğine göre, sehpa ile ilgili sayısız seçeneklerden biri de her şeye rağmen sehpanın kendi kendine yürümesidir. Ancak bu o kadar düşük bir olasılıktır ki bütün insanlar her saniye böyle bir gözlem yapsa ve bunu katrilyonlarca yıl denese yine de böyle bir olaya şahit olmazlar. Fakat aynı gözlem sonsuz defa denense sehpanın kendi kendine yürümesi mümkün olacaktır. Klasik fiziğe göre ise bu gözlem sonsuz defa denense de sehpanın kendi kendine yürümesi imkansızdır.  Kuantum fiziğinin en temel ilkelerinden biri herhangi bir parçacığın hızı ile konumunun aynı anda aynı kesinlikte ölçülemeyeceğidir. Bunun nedeni sonsuz hassasiyette ölçüm cihazlarımızın olmayışı değil, evrensel işleyişin buna müsaade etmemesidir. Bu da sonuçlarla ilgili muazzam bir belirsizlik getirmektedir. Buna kuantum belirsizlik ilkesi denir. Bu ilke nedeniyle daha önce bütün koşulları oluştursanız dahi hiçbir sonuç  kaçınılmaz olmaz ve bu sonuç, kesinlik ifade edecek şekilde önceden öngörülemez. Bu da bütün kainatın bilgisine sahip olsak bile geleceği hatta bir saniye sonrasını dahi bilemeyeceğimiz anlamına gelir. Çünkü hız ve konum için sonucu verecek olan değerlerden sadece bir tanesi kesin olarak ölçülebilir. İkisi aynı anda aynı kesinlikte ölçülemez. Hız ve konum aynı anda ve aynı kesinlikte belirlenemeyeceği için olasılık hesabına başvurmak gerekiyor. Fakat sınırları yüksek olasılıktan düşük olasılığa uzanan (yahut bunun tersi olan) bir alan içinde çok yönlü ve anlık olarak etkileşen bir sistem içindeki parçacığın hızı ve konumu için ancak olasılık dalgasından söz edilebilir. Burada alan içindeki olasılıklalar dalga boyuna, etkileşim olasılıkları dalga genliğine ve an içindeki gerçekleşme olasılıkları da dalga frekansına karşılık gelecektir. Son derece karmaşık matematiksel denklemlerle oluşturulan bu modele dalga fonksiyonu adı verilmiştir. Schrödinger’in buna ilişkin 1926 yılında yayınladığı denkleme Schrödinger denklemi veya dalga denklemi adı verildi. İşte kuantum fiziğini klasik fizikten ayıran en temel mantık budur.

           Yine kuantum fiziğinin görelilik kuramıyla ayrışan en temel konularından biri de kütle çekim kuvvetidir. Albert Einstein’ın ortaya koyduğu görelilik kuramına göre kütleler birbirini çekmez ancak kütleye sahip her bir parça uzay ve zaman dokusunda bir bükme (deformasyon) oluşturur. Uzay ve zamanın büküldüğü yerde ise maddeler birbirine doğru çekilirler. Bu kuvvetin nedeni kütle değil, uzay zaman dokusudur. Fakat kuantum fiziğine göre kütle çekim kuvvetini ileten ve adına graviton denilen bir parçacık vardır. Bu parçacığın varlığı henüz kanıtlanmamıştır ancak şaşırtıcı şekilde matematiksel denklemler, gravitonun varlığını doğrulayan sonuçlar vermektedir. Daha ilginç olanı ise görelilik kuramının kütle çekim ilkesine ilişkin uzay zaman dokusunun bükülmesi yönündeki teorisi de yapılan bütün deneylerle kesin olarak kanıtlanmıştır. Bunun sonuçlarından biri de karadeliklerin varlığı ve ışığın kütleye doğru çekilmesidir. Işığın kütlesi olmadığı için normalde kütleli bir cisim tarafından çekilmemesi gerekiyor. Fakat yapılan deneylerde ışık, ağır gök cisimlerin yakınından geçtiğinde cisme doğru bir eğilim göstermektedir. Bu da çekimde kütle çekim kuvvetinin değil uzay ve zamanın bükülmesinin etkili olduğunu gösteriyor. Işığın karadeliklerin içine çekilmesinin de nedeni budur. Karadelikler aynı zamanda uzay ve zamanı aşırı derecede büktükleri için oluşurlar. Kara deliklerin varlığı, Albert Einstein’ın genel görelilik kuramına ilişkin denklemlerinden yola çıkarak Karl Schwarzschild tarafından ön görülmüştü. Ancak ilk defa 10 Nisan 2019 tarihinde Olay Ufku Teleskop’u ile (Uluslararası radyo teleskop ağı) bizden 53 milyon ışık yılı uzaklıktaki M87 Galaksi’sinin (Messier 87) merkezinde bulunan süper kütleli kara deliğin fotoğrafı çekildi. Çekilen fotoğrafla öngörülen bilgiler tam olarak aynıydı. Böylece kütle çekimi konusunda birbirinden tamamen farklı olan kuantum kuramı ile görelilik kuramı aynı derecede doğru çıkmaktadır. İkisi de son derece güçlü ve yadsınamaz kanıtlara sahiptir. Bu iki kuram arasındaki sorunu çözmek için sicim kuramı geliştirildi. Her şeyin teorisi olarak da adlandırılan sicim kuramına göre evrenin temelini sicimler oluşturuyor. Sicimler, öyle küçük parçacıklardır ki bir atomu evren kadar büyüttüğümüzde bir sicim ancak bir fincanın çapı kadar görünecektir. Bu sicimler farklı şekillerdedir. Genel olarak açık uçlu ve kapalı uçlu şekillerden oluşmaktadırlar. Fakat bu sicimler aynı zamanda farklı örüntülerle de titreşmektedirler. Her farklı şekil ve her farklı titreşim farklı biçimlerde parçacık üretmektedir. Sicim kuramına göre uzay, zaman, madde ve enerjinin en küçük parçacıkları bu şekilde üretilmektedir. Bunun için kurama her şeyin teorisi adı verilmiştir. Fakat sicim teorisine göre bu parçacık bütünlerinin bir kısmı dört boyutlu (Eni boy, yükseklik ve uzay-zaman) hayatımıza yansırken parça bütününün geri kalan kısmı başka boyutlarda varlığına devam etmektedir. Bunun için de öngörülen ilave boyut sayısı yedidir. Böylece sicim kuramına göre evrenimiz toplamda on bir boyuta sahiptir. Bu boyutların dördü gelişmiş boyutlar olup bizi etkilerken diğer yedi boyut ise üstüne kıvrıldığı ve gelişmedikleri için doğrudan bizi değil sicim veya atom altı parçacıkları veya paralel evrenler gibi makro yapıları etkilemektedir. Bir enerji türü olan kütle çekim kuvveti de yine bu sicimler tarafından üretilmektedir. Fakat bu kuvvet, sanıldığı kadar zayıf değil, kuvvetin önemli bir kısmı sicimler nedeniyle diğer yedi boyuta dağılmış olduğundan bize (dört boyuta) yansıyan kısmı çok azdır.  Bu yüzden güçlü nükleer kuvvet ile elektromanyetik kuvvete göre kütle çekim kuvveti çok daha zayıftır. Eğer kütle çekim kuvvetinin diğer boyutlara dağılmış kısmı ile beraber, yani bütün gücüyle  bize yansımış olsaydı maddenin tamamı tek parça halini alırdı. Bu da yıldız, gezegen meteor ve diğer nesnelerin (tabii ki biz insanların da) oluşmasına olanak tanımayacaktı. Çünkü atom altı parçacıkları bir arada tutan güçlü nükleer kuvvet ile molekülleri bir arada tutan elektromanyetik kuvvet kütle çekim kuvvetini yendikleri için cisimleri dağılmadan bir arada tutabilmekte veya hepsinin tek bir bloka dönüşmesine engel olabilmektedir. Sicim teorisine göre uzay-zaman dokusunu oluşturan parçacıklar ile kütle çekim kuvvetini oluşturan parçacıklar sicimlerden üretilmektedirler. Dolayısıyla kütle çekim kuvveti konusunda görelilik kuramı ile kuantum kuramı arsındaki farkı kısmen azaltmaktadır. Ne var ki çok sayıda bilim insanının olağanüstü çalışmasına rağmen kütle çekim kuvveti; kuantum fiziği ve görelilik kuramı arasında sorun olmaya devam ediyor. Klasik fizik ile ilgili sorun çözülmüş durumdadır. Çünkü kütle çekimi konusunda görelilik kuramı kritik limitlerde kesin ve doğru sonuçlar verirken klasik fizik eksik ve yetersiz kalmaktadır. Fakat kuantum fiziği de görelilik kuramını benzer bir duruma sürüklemektedir. İki kuram arasındaki mekanik sonuçlar aynı olsa da buna neden olan etki konusunda farklılıklar bulunmaktadır. Kütle çekimi konusundaki bu sorun çözülürse evrenin temel yapısı hakkında büyük bir kavrayış gelişecektir. 

Z. Abidin Toprak

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Her Şey Neden Vardır ?

23.01.2025

       Evrenin nasıl var olduğu biliniyor ancak neden var olduğunun cevabı bilinmiyor. Yine evrenin nasıl işlediği biliniyor fakat neden böyle işlediği bilinmiyor. Nasıl sorus...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Evrenin Varlığından ve Yönetiminden Sorumlu 31 Toz Parçası

30.12.2024

Evrenimiz dört ana unsurdan oluşmaktadır. Bunlar uzay, zaman, madde ve enerjidir. Bu dört ana unsur...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Üst Akılsız

09.10.2024

Küresel veya lokal düzeyde konsolide edilmiş hiyerarşik üst akıllar bulunur. Bunlar, ortamın bütün koşullarını, belirledikleri hedefler doğrultusunda şekillendirmeye çalışırlar. Bunun için oyun, yanıltma, inandırma, inkar etme, yönlendirme, gizleme, ajite etme, kamuoyu oluşturma, tahrik etme, ayrıştırma,...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

bir uzaylı ile röportaj

14.08.2024

-Uzaydan baktığınızda sizce biz insanlar neden birbirimize acı çektirip birbirimizi öldürüyoruz? -Birincisi her zaman hak ettiklerinizden fazlasını almak istiyorsunuz. ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Üç temel sosyal formül

26.07.2024

Bütün din, mezhep, ideoloji, felsefe, dünya görüşü, kültür, yönetim, yaşam tarzı ve sosyal ilişkilerin doğru veya yanlış olduğunu test etmenin temel bir formülü vardır. Bu formül aynı zamanda birbirinden ne kadar farklı olursa olsun bütün ins...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Ağırlaşmak (Öykü)

23.07.2024

              Genç kadın uzandığı çimlerin üstünde dalların arasında görünen gök yüzünün maviliğine bakıyordu. Sonra birden yere doğru çekilmekte olduğunu hissetti. Bedeni ağırlaşıyor ve çimlere daha çok basınç uyguluyordu. Gördüğü karmaşık rüyanın son kısmı böyleydi. Muhtemelen yere doğru çekilmenin etkisiyl...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Üç temel sosyal formül

19.07.2024

Bütün din, mezhep, ideoloji, felsefe, dünya görüşü, kültür, yönetim, yaşam tarzı ve sosyal ilişkilerin doğru veya yanlış olduğunu test etmenin temel bir formülü vardır. Bu formül aynı zamanda birbirinden ne kadar farklı olursa olsun bütün insanlara adil ve ortak bir zemin sunuyor. ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Dünyanın panoramik fotoğrafı

04.06.2024

...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

İnsan ilişkilerinde değer ıstırabı

31.05.2024

İnsan ilişkilerinde yaşanan önemli sorunlardan biri muhataba verilen değer ve bunun karşılığı konusudur. Hemen hemen herkes muhatabına verdiği değer ile bunun karşılığı olan sonuçtan rahatsızlığını dile getirir. Çoğu insan; ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Zamanın Yönü Tersine Döndürülebilir mi?

29.09.2023

         Her madde ve enerji bütün veya parçalar halinde uzayda yolculuk yapar. Madde ve enerji parçalarının bu yolculukta ileriye, geriye, yukarıya, aşağıya, sağa, sola ve bunların arasında kalan bütün açılarda hareket etmeleri mümkündür. Hareketin tek bir yönü olmakla birlikte gidilen yönün tersine geri dönmek, herha...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Referanslar

25.09.2023

       Referans; herhangi bir büyüklüğün miktarına kaynak, ölçü veya kıyas oluşturan başka bir büyüklüktür.  Evrende bulunan her şeyin bir miktarı vardır. Bu miktarların ne kadar az, çok, büyük veya küçük, olduğu ancak başka bir referansa göre belirlenebilir. Hiçbir büyüklük tek baş...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Aşırı hızlardaki sükunet

23.07.2023

Maddelerdeki elektronlar saniyede 300 bin kilometreye yakın hızlarda hareket ediyor. Dünya, kendi ekseni etrafında saatte 1670 km, Güneş’in etrafında saatte 107.000 km hızla dönüyor. Güneş, kendi etrafında saatte 7.000 km, bütün gezegenleriyle birlikte bir sistem olarak Samanyolu Galaksisi’nin etraf...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

İstemediğimiz olayları hayatımızın geçmişinden silmemiz mümkün mü? (Zaman oyunları)

02.06.2023

Masanızdaki kâğıda kalemle derin bir çizgi çiziyorsunuz. Çizginin izi, kâğıdın altındaki deri kaplamada da çıkıyor, hatta aynı çizginin izi derinin altındaki ahşap yüzeye de geçiyor. Sonra kağıttaki çizgiyi siliyorsunuz, deriyi deforme eden çizik izini de düzeltip eski durumuna getiriyorsunuz, daha sonra da ahşap ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Schrödinger’in Kedisi

30.04.2023

Schrödinger’in kedisiGünümüz dünya insanlarının yaklaşık % 95’i Schrödinger’in kedisinin hayatı...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Pencerenizden içeri girenler

31.12.2022

Açık bıraktığınız pencerenizden evinizin içine soğuk, dolu, toz böcek, gürültü, fare veya hırsız girebilir. Bunlar evinizin içine girdiğinde sizin için dört seçenek belirecektir. Bunlardan biri;...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Maddenin ana taşıyıcı kolonları

21.12.2022

Bir binayı taşıyan ana güç, kolonlarıdır. Bu yüzden en sağlam olması gereken de yine kolonlardır. Bu güvence insan için son derece önemlidir. Ne var ki her şeye rağmen bütün madde ve cisimler görece kolaylıkla parçalanabilirler. Bunun tek istisnası ise atom çekirdeğidir. ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Şeytan diyor ki;

13.12.2022

...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Tuğla

11.11.2022

      "Temeline harç olmak" ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Tanımsız

27.10.2022

Acıları yere gömmek vardı yeryüzünde mutlu kalmak İnsanlar gömüldü yere ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Görgüsüzlük

17.10.2022

...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Akıl ve acı

25.09.2022

George Floyd, ABD’nin beyaz polisi tarafından, diziyle boğazına 9 dakika boyunca bastırılmas...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

İyi bir kötülük türü yoktur

19.08.2022

En kötü kötülük iyi bir değer adına işlenen kötülüklerdir. Allah adına bir kötülük işlendiğinde  iki seçenek aktive olmaya başlar. Ya insanlar Allah’a teslimiyet göstermeye devam edip o kötülüğü meşru görecek, destekleyecek ve Allah’ın rızasını kazanm...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Ücretsiz güzellik merkezi

02.08.2022

İnsanların çoğu genellikle dışına yatırım yapıyor. Dışa yapılan yatırım zamanla bozulur. İçe yapılan yatırım ise kalıcıdır. Şöyle bir güzellik merkezi düşünün: -Her türlü kötü ahlak güzelleştirilir. ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Kadınlar ve erkekler

18.07.2022

...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Kadife Kaplı Çöpler

17.06.2022

              Evdeki halınızı severek almışsınız. Ama yorgan diye kimin üstünü o halıyla örterseniz üzerinden fırlatıp atacaktır. Buzdolabınız gayet güzeldir. Fakat içine ayakkabılarınızı koyarsanız kimse o dolabın kapısını açmayı istemez. Işıl ışıl parlayan güzel tencerenizi ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

İnsanlık hangi sonuca bağlanacak?

14.05.2022

         Dünyanın yaşanmaz hale gelmesi halinde insan neslinin devam etmesini sağlamak için önerilen en güçlü çözüm, başka bir gezegene taşınmak olarak belirtiliyor. Ancak yakın çevremizde yaşamaya elverişli bir gezegen olmadığından en iyimser haliyle böyle bir gezegenin bizden yüz mily...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Çeşitlilik

24.03.2022

        Çeşitlilik bir gereklilik midir, kaçınılmazlık mıdır, faydalı mıdır, zararlı mıdır ?  Bu soruların yanıtını bilmeden çoğu defa çeşitliliği bir engel olarak görür...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Hızlı Zaman Endişesi

24.02.2022

          Bir çocukla bir saatlik yolculuk yaptığınızda çocuk neredeyse her on dakikada bir size; "daha gelmedik mi" diye sorar. Başta yolculuğun bir saat süreceğini söylemiş olmanıza rağmen sık sık bu soruyla muhatap olursunuz. Siz çoğun sabırsızlığından, o da sizin sabrınızdan şikayet...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Kuantum Belirsizlik İlkesi

24.12.2021

               Werner Heisenberg ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Çift Yarık Deneyi (Young Deneyi)

30.11.2021

          Çift yarık deneyi; fizik, optik ve kuantum fiziğine çok değerli katkılar sunmuş...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Kuantum Dolanıklık

25.11.2021

           Atom altı noktasal parçacıklardan her birinin diğeriyle aynı olan bir eş parçacığı vardır. Bunların birbirinden tek farkı biri hangi yöne doğru dönüyorsa eşi bunun tersi yönünde dö...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Yokluk

15.11.2021

             Yokluk denince çoğumuzun aklına içinde hiçbir şeyin bulunmadığı boş bir alan, ya da boş ve karanlık bir ortam gelir. Halbuki boşluk ve alan uzaya ait uç boyutlu bir varlıktır ve içinde hiçbir şey olmasa da bu alanlar yokluk demek değildir. Bunu böyle algılamamızın nedeni yokluğu, ona yakın bir va...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Kuantum Sıçraması

08.11.2021

             Kuantum sıçraması kavramı, ilk defa 1913’te Danimarkalı fizikçi Niels Bohr tarafından kullanılarak bilim literatürüne girdi. Bu, aynı zamanda modern atom teorisiydi. Buna göre atom çeki...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Işığın Gizemli Dünyası

21.10.2021

       ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Kaçınılmazlık

13.09.2021

Kaçınılmazlık deneyden daha güçlü bir argümandır. Deney düzeneklerinde hesaba katılmayan küçük bir ayrıntı olabilir ve bu ayrıntı yüzünden deneyin sonucu farklı çıkabilir veya sonuç aynı olduğu halde neden farklı olabilir. Fakat kaçınılmazlık alternatifsiz seçenektir.  Eğer  2+X = ? diye bir soru sorulursa hem X’in değeri için sonsuz s...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

SU

06.08.2021

Su, bir oksijen ve iki hidrojen elementinden oluşan kimyasal bir bileşiktir. Oksijenin yakıcı, hidrojenin de yanıcı olmasına karşın su yangın söndürücü bir özelliğe sahiptir. Tadı ve kokusu olmayan suyun rengi hafif mavidir. Bunun nedeni kırmızı dalga boylarındaki  ışığı bir miktar emmesidir.  Canlılar için su kaçınılmazdır. Bazı mikroo...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Büyüklük ve Küçüklüğü Tasarlamak

26.07.2021

Bir gün evinizin kapısını açıp içeri girdiğinizde evdeki eşyanın, olduğundan daha büyük veya daha küçük olduğunu görürseniz ne düşünürsünüz? Söz gelimi masanızdaki 30 santimetrelik cetvelin 3 metre kadar uzadığını, çamaşır makinanızın kibrit ku...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Algı Ötesi Tek Yönlülük

28.06.2021

Tabiatta çok değerli ve bir o kadar da cazip sırlar bulunmaktadır. Bu sırlar bazen algılarımıza sığmayan, bazen çok ilginç, bazen de evren içinde...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Canlılık

31.05.2021

  Eğer bir gün yürürken yol kenarında bulunan bir kaya parçasının kımıldadığını, hareket edip yürüdüğünü, sonra size dönüp gülümsediğini ve “gel” diye seslendiğini görürseniz, ya küçük dilinizi yutar ya da tabana kuvvet d...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Mesafeler

29.04.2021

               Mesafe nedir, mesafeler olmasaydı bütün her şey nasıl görünecekti, bilinen en uzun ve en kısa mesafe hangileridir, bunların arasındaki oransal ortalama ne kadardır? Bu mesa...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Her Şey Ne Kadardır? (Evrenin Miktarı)

30.03.2021

Evren beş ana varlıktan oluşuyor. Bunlar; uzay, zaman, madde, enerji  ve bilgidir. Evren 13.8 milyar yıl önce Big-Bang (Büyük Patlama) ile bir sıfır hacim içinde (yoktan) var edildi. Bu olay en b...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Kara Delikler

18.03.2021

Kara delikler birer maddedir. Kara delikleri anlamak için öncelikle maddenin nasıl oluştuğu, nasıl topaklandığı ve kütle çekim kuvvetinin uzay ve zamanı nasıl deforme ettiğini bilmek gerekiyor. Kütlesi olan her varlık kütle çekim...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Zamanda Yolculuk Yapılabilir mi?

17.02.2021

Aslında ışık ve ışık hızında yol alan enerji parçacıkları hariç diğer her şey zamanda yolculuk yaparlar. Yolculuk denince çoğu insan bunu uzayda  yapılan yolculuk olarak anlıyor. Teorik olarak yolculuk uzayda, zamanda ve ikisinde olmak üzere üç şekilde yapılabilir. Uzay veya zamanın  iki noktası  arasında alınan mesafeye yolculuk d...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

İhtiyaç, Kaynak ve Bölüşüm Problemi

12.02.2021

Eğer ihtiyaçlar sınırlı ve kaynaklar sınırsız olsaydı iktisat bilimine gerek olmazdı.  Tıpkı hastalık ve ölümün olmaması halinde tıp bilimine ihtiyaç duyulmayacağı gibi. Fakat insan ihtiyaçları sonsuz, dünya kaynakları ise sınırlıdır. Bu, ihtiyaç – kaynak ilişki...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Onu nasıl hayal etmek isterdiniz?

13.01.2021

Sevdiğiniz bir insanı nasıl hayal etmek istersiniz? Fiziğini, giyimini, yaşını, karekterini, eylem, düşünce ve yaklaşımlarını nasıl tasvir edersiniz? Sözgelimi onu kusursuz görebilir veya ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Adalet mi, İyilik mi?

27.11.2020

Adalet kavramı  iyilik veya kötülük kavramlarından daha farklı bir durumu ifade eder.  Adalet; iyilikte de kötülükte de eşit fırsatlara sahip olmayı ifade eder.  Yüce Alla...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Her Şeyin Teorisi (Sicim Kuramı)

23.11.2020

              Her şey ne demektir? Her şey bir şeyden mi yaratıldı ? Eğer böyleyse madde, enerji, zaman,...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Zaman, son yıllarda gerçekten hızla akıp gidiyor mu?

20.11.2020

Zaman, son yıllarda gerçekten hızla akıp gidiyor mu? ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Bu Akşam Her Şey Büyüyecek

16.11.2020

Bir pazar sabahı koltuğunuza yan uzanmış sehpadan kahvenizi yudumluyorsunuz. Ancak birazdan sıra dışı bir olay gerçekleşecek. Elinizi tekrar fincana uzattığınızda fincanınızın bir tas kadar büyüdüğünü göreceksiniz. Büyük bir şaşkınlıkla elinizi çekip fincana odaklanacaksınız. Şaşkınlığınız her saniye artmaktadır, çünkü fincan her saniye düzenli ...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Kadını ve Erkeği Tasarlamak

02.11.2020

Bir erkek için kadın ne kadar caziptir? Aynı şekilde bir kadın için erkek ne kadar caziptir? Her bir soruyu muhatabına sormak daha anlamlıdır. Henüz yaratılmazdan önce erkek-dişi veya kadın ve erkek gibi iki cazip cinsiyet kimin aklına gelebilirdi? Kim bunları tasarlayıp h...

Devamını Gör

Z.ABİDİN TOPRAK (DİYARBAKIR ’DAN YAZIYOR )

Kapılardaki Yazı

30.10.2020

Adam hayretler içindeydi. Alacaklı olduğu herkes onar dakika arayla kendisine borcunu ödemeye geliyordu. Borçluların başına saksı mı düşmüştü, yoksa gece hep beraber rüya mı görmüşlerdi?  Hiçbir umudu kalmamışken bir anda iflastan kurtulmuş ve tekrar eski zenginliğine kavuşmuştu. Art...

Devamını Gör